Democratiseren kun je faciliteren!

Met @All Art faciliteert Allard Bentvelsen niet alleen Cultureon, maar biedt hij ook ruimte aan de Hilversumse gemeenschap; hij bouwde dé ontmoetingsplek waar zakelijke en kunstzinnige verbindingen ontstaan. En dat Allard het belangrijk vindt om een (online) podium te bieden voor nieuwe ideeën en talent, blijkt ook uit het initiatief dat hij onlangs samen met Raoul van de Wetering opzette. Met Hilversummers.nl wordt een nieuwe vorm van democratisering onderzocht.

Allard, je wilt het netwerk van Cultureon graag vertellen over Hilversummers.nl Laat ik dan beginnen met de vraag: 'Waar zijn jullie mee bezig?'
Hilversummers.nl is een initiatief om een online podium te realiseren. We zien allemaal dat de rol tussen de overheid en de gemeenschap verandert. Dat is binnen het kunstendomein al langer het geval, maar in een stad als Hilversum ook. Ontwikkelingen binnen de leefomgeving gaan vaak via de gemeente, die vervolgens niet genoeg capaciteit heeft om alles op te kunnen pakken. En je moet je afvragen of dat überhaupt de optimale rol van een gemeente is. 
Toch zie je ook hier heel veel dynamiek ontstaan en zijn er genoeg mensen met goede ideeën. Samen met Raoul van de Wetering ben ik gaan kijken wat we konden doen om in de praktijk meer burgerinitiatieven te kunnen realiseren. Wat als we een online podium bieden om mensen en ideeën samen te brengen en direct de ontmoeting te faciliteren. Vanuit good practices kunnen we elkaar inspireren. 

Hilversummers.nl was als domeinnaam verrassend genoeg nog vrij. Wat begon als hobby-project, neemt inmiddels professionele vormen aan. We zijn een stichting geworden en steeds meer partijen sluiten zich bij ons aan. Je kunt het feitelijk zien als een burgerinitiatief om tot meer burgerinitiatieven te komen! 

Hoe komen Hilversummers met een goed idee vervolgens met jullie in contact?
Raoul en ik zijn in deze omgeving opgegroeid. We zetten ons netwerk nu in om presentaties over onze plannen te kunnen geven. Deze ontmoetingen sluiten we steevast af met de vraag: ‘Wie moeten we volgens jullie nog meer betrekken bij het platform?’ Zo komen er steeds meer mensen op ons pad en inmiddels doet zelfs de gemeente met ons mee; Hilversum is op bestuurlijk niveau echt aan het vernieuwen.

Hoe zit het platform in elkaar?
Op dit moment is de online omgeving nog gericht op ‘show en tell’. We zitten in de zogenaamde ‘sprint nul’ fase om nog meer Hilversummers en ondernemers te betrekken bij onze opzet. Het is belangrijk daarin onafhankelijk te kunnen zijn en niet te hoeven teren op subsidiegelden. Dit platform wordt (uiteindelijk) bekostigd door de inwoners en de ondernemers zelf. Het startbudget halen we op middels een “rondje langs de velden”. Er zijn al een aantal grote partijen, waaronder Nike en Robot Kittens, die het leuk vinden om mee te bouwen. 

De volgende stap bestaat uit het betrekken van de inwoners en vragen hen wat er op platform niveau nodig is om dit alles goed te kunnen faciliteren?  

We gaan vooralsnog uit van een aantal vaste ingrediënten. Zo hebben we een pagina voor ‘De Mooimakers’ die Hilversummers die hun nek uitsteken uitlicht, is er ruimte voor concrete initiatieven, hebben we een lijst met ‘Trotspots’ waar de leukste plekken in de stad op het gebied van erfgoed, culturele locaties, natuur etc. worden beschreven, zetten we initiatieven die het net niet haalden in het zonnetje en vind je een overzicht van broedplaatsen waar Hilversummers elkaar kunnen ontmoeten. We bestendigen in alles wat we doen vooral de positiviteit die loskomt. 

Dat klinkt allemaal heel nobel en waardevol, maar hoe gaat het vervolgens in z’n werk? Ik ben een Hilversummer met een goed idee, en dan…?
Ervan uitgaande dat je al actief bent op de site, meld je jouw idee aan in de ideeënbak. Je hoeft er verder nog niets mee te doen. Vanuit die bak staat er vervolgens iemand op die daar energie in wil steken. Deze Initiatiefnemer gaat op zoek naar mensen die deze ambitie delen om samen tot een wilsbesluit te komen. Daarna is het belangrijk de juiste stakeholders te betrekken, in gesprek te gaan met samenwerkingspartners en een gedegen plan met kaders op te stellen. 
Met dit vastgestelde plan kom je in de fase waarin het belangrijk is om de middelen bij elkaar te krijgen. Volgens het oude participatiebeleid zou dat neerkomen op het aanvragen van subsidies, maar in de praktijk blijkt vaak dat een doener in eerste instantie denkt in benodigdheden en niet direct aan geld. 

De laatste fase heet ‘samen-doen’.  Met het projectteam zoekt de Hilversummer naar plekken voor sociale cohesie. In deze doe-fase komt communicatie ook aan de orde en is het belangrijk om anderen te vertellen over de voortgang van het project. Dit kan op Hilversummers.nl. Wij zullen verslag doen van hoe alle processen eruitzien en de tools bieden die het zo makkelijk mogelijk maken om tot de realisatie van initiatieven te komen.

Wie zijn er nu betrokken bij de totstandkoming van het platform?
We werken op dit moment samen met een redigent, content- en applicatieontwikkelaar en een interviewer.  Ook zijn er bedrijven aangehaakt die straks op de inhoud zullen meedenken over initiatieven en realisatie. Daarnaast zoeken we nog actief naar gelijkgestemden met ambitie en zou het fijn zijn als er op den duur ook mensen vanuit de gemeente zich aansluiten bij het projectteam.  

Hoe zijn de reacties in jullie omgeving tot nu toe?
Super goed. De keuze om vanuit positiviteit in te steken op dat wat we gemeenschappelijk hebben, namelijk het zijn van een Hilversummer, werkt heel fijn. We worden overal met open armen ontvangen om op gesprek te komen, mensen herkennen waar we vandaan komen en waarderen de keuze. 

Jullie geven aan te varen op positiviteit, toch zie ik ook een klaagmuur op het platform staan? Leg eens uit!
Het is onrealistisch om te verwachten dat mensen altijd alleen maar positief zijn. We snappen dat en hebben een speciaal hoekje ingericht om je frustratie te kunnen uiten.

Het lijkt wel alsof er de laatste tijd steeds meer communities uit de grond worden gestampt. In welk opzicht onderscheiden jullie je daarin?
Bij Hilversummers.nl is de community an sich niet het doel. Wij zijn er om mensen bij elkaar te brengen en hen direct te helpen hun ideeën vorm te geven. Als je dat doet ontstaat er vanzelf een hechtere leefgemeenschap. We zien het platform als middel om dat verder aan te jagen. We hebben geen eigen inhoud en kunnen wat dat betreft een vrij podium bieden. 

Zijn er initiatieven die volgens jou goed gelukt zijn en waar Hilversummers.nl nu een voorbeeld aan kan nemen?
Een van de voorbeelden die wij gebruiken is de Gebiedsagenda, daar hebben Raoul en ik elkaar destijds ook op leren kennen. Dit platform is ontstaan vanuit een gemeentelijk traject om alle bewoners, ondernemers en ontwikkelaars te betrekken bij de toekomst van de stad. Het geeft een goed voorbeeld van wat er gebeurt als je partijen actief bij elkaar brengt in plaats van afzonderlijke gesprekken te voeren. 

Daarnaast raadplegen we voor de ontwikkeling van ons platform ook de nodige literatuur over het anders inrichten van de participatieladder en deep democracy. Maar we zijn ons er ook van bewust dat Hilversum een eigen plek is en accepteren daarin dat we het wiel nog aan het uitvinden zijn. 

Wat zijn jullie ambities voor de komende vijf jaar?
Ik hoop dat elke Hilversummer ons platform straks gebruikt om een beeld te krijgen van wat er in zijn of haar leefomgeving gebeurt en zich vrij voelt daaraan mee te doen; Een digitaal dashboard voor Hilversummers. 

Welke rol is hier voor de cultuursector weggelegd?
Hilversummers.nl kan een voorbeeld zijn van hoe je samenwerking tussen overheid en gemeenschap organiseert zonder het direct aan de markt over te laten. We zoeken naar een hybride vorm, maar lopen tijdens de processen net zo goed aan tegen vraagstukken over diversiteit, inclusie, on- en offline mogelijkheden. We kunnen van elkaar leren! 

Wil je verder nog wat kwijt?
Ik heb een oproep aan de gehele Cultureon achterban: Ben jij bezig met projecten die betrekking hebben op overheid versus gemeenschap, de inrichting van besluitvormingsprocessen en democratie, het organiseren van vernieuwing en vooruitgang? Kom dan gerust eens met ons meepraten, elk idee en alle hulp is welkom!

Tekst: Imke van Herk