Lelykracht gaat door

In Lelystad werken lokale instellingen al een paar jaar intensief met elkaar samen. Ze noemen het ‘Lelykracht’. Cultuur is een belangrijke onderdeel. Van 2016 tot en met 2019 is de uitvoering mogelijk gemaakt dankzij aparte subsidies. Wat zijn de resultaten? En hoe ziet de toekomst van Lelykracht eruit?

Wat is Lelykracht?

In 2015 bezuinigt gemeente Lelystad op onder meer cultuur, welzijn en sport. Tegelijk stelt zij een fonds beschikbaar voor vernieuwende verbindingen. De gemeente wenst meer sociale samenhang en een verbeterde verbinding tussen burgers en de lokale instellingen. Het ‘veld’ wordt uitgedaagd met oplossingen te komen. Voor de uit te voeren activiteiten moet het uitgangspunt zijn dat bewoners en burgerinitiatieven centraal staan. In reactie op deze uitnodiging van de gemeente gaan Kubus (culturele en kunstzinnige vorming), Welzijn Lelystad, het Sportbedrijf en de bibliotheek in 2016 samen aan de slag. Ze willen de sociale samenhang en een gevoel van trots voor de eigen stad te vergroten: een sterkere samenleving en een bruisend Lelystad. De samenwerking van de vier instellingen krijgt als naam ‘Lelykracht’ en wordt ondergebracht in een aparte stichting.

Jaarlijks wordt een programma uitgevoerd bestaande uit verschillende activiteiten (in 2019 waren dat er 20). Het programma is een aanvulling op de reguliere activiteiten die de instellingen al zelf uitvoeren. Aan elke activiteit wordt, zoveel als mogelijk is, door alle vier de instellingen een bijdrage geleverd. Uitvoering van het programma wordt mogelijk gemaakt dankzij een activiteitenbudget en de inzet van vier projectleiders (per instelling één). Centraal ondersteuning wordt verzorgd door een programmanager en twee communicatiemedewerkers.

VSBfonds haakt aan

Het activiteitenbudget, de inzet door de projectleiders en de ondersteuning worden in de periode 2016-2019 apart gesubsidieerd. Van 2016 tot en met 2018 ontvangt Lelykracht subsidie van de gemeente: 4 ton. De instellingen dragen gezamenlijk 1,5 ton bij.

n 2017 haakt ook VSBfonds aan met een donatie van maar liefst 1 miljoen, voor de periode 2017-2019. Voor VSBfonds is Lelykracht een interessant initiatief, omdat op een andere manier dan gewoonlijk door lokale instellingen de samenwerking wordt gezocht. VSBfonds vindt het belangrijk dat gebruik wordt gemaakt van burgerinitiatieven en hoopt dat met het ondersteunen van nieuwe vormen van samenwerking - zoals Lelykracht - nieuwe oplossingen worden gevonden voor de maatschappelijke opgaven van deze tijd. Adviesbureau The Alignment House gaat aan de slag om de samenwerkende instellingen te adviseren en te begeleiden. Geïntroduceerd wordt het feitenfundament (kwantitatief en kwalitatief onderzoek naar de behoefte van de burgers) en de impact pyramide (de vertaling van de ‘Theory of Change’ waarmee inzicht wordt verkregen in de impact van een activiteit).

Breed programma, groot bereik en ook gedoe

De samenwerking brengt een breed programma voort, met vele activiteiten en een bereik van duizenden bezoekers en deelnemers. Cultuur komt aan bod bij onder meer het ‘Spektakel’ (een groots opgezette voorstelling in de openlucht met zang, dans & theater door bekende & onbekende talenten uit Lelystad), het huiskamerfestival, Lelystad vol Muziek (kinderen maken kennis met een instrument), Krachtpatsers (kinderen vinden een hobby) en de Sport- en Cultuurweek.

Het kost even tijd om de goede aansluiting te vinden met burgerinitiatieven, maar uiteindelijk levert het positieve resultaten op en een grote betrokkenheid van de inwoners.

Als bijvangst verwerft Lelykracht een groot netwerk in de stad, weten medewerkers van de verschillende instellingen elkaar beter te vinden en raken andere organisaties geïnteresseerd om ook partner te worden.

Ruimte om te vernieuwen, vergt natuurlijk ook ruimte om fouten te mogen maken. En die fouten zijn inderdaad ook gemaakt. Naast de activiteiten die – voor het overgrote deel - met succes worden uitgevoerd, ontstaat rond Lelykracht een wirwar van incidenten, belangen en meningen. Dat zou in elke andere stad niet anders zijn geweest. Het gemopper en gedoe heeft tot gevolg dat ‘het merk’ Lelykracht bij sommige inwoners en – door samenloop van omstandigheden - nogal wat gemeenteraadsleden, langdurig een negatieve lading krijgt.

Lelykracht gaat door

Lelykracht heeft door de krachtenbundeling Lelystad aan het bruisen gekregen. Culturele activiteiten hebben daar een belangrijke bijdrage aan geleverd. Lelykracht gaat door, maar bij de planvorming blijkt wel dat samenwerken zonder extra geld een stuk uitdagender is; activiteiten uit de verschillende jaarprogramma’s thematisch bijeenbrengen en gezamenlijk uitvoeren, is nog een te grote stap gebleken. De gemeente zou daar inhoudelijk op kunnen sturen, maar doet dat niet, zoals zij dat ook niet bij de start in 2015 heeft gedaan.

Lelykracht komt in een nieuwe fase van haar bestaan terecht en gaat door als netwerk. De instellingen stellen zelf budgetten beschikbaar en voor de centrale ondersteuning worden fondsen geworven. Met Lelykracht is een structurele interdisciplinaire samenwerking tot stand gekomen, waardoor daadwerkelijk concrete bijdragen aan de stad worden geleverd. Met de programmering is een grote betrokkenheid van inwoners ontstaan.